اسلام آباد – 31 ڊسمبر (اي پي پي) ڪورونا جي باوجود سفارتي حوالي سان 2021ع، پاڪستان لاءِ علائقائي ۽ عالمي وابستگي جو سال رهيو. صدر، ??زي??اعظم ۽ پرڏيهي ??زي?? ٻطرفي رابطن جي فروغ لاءِ هلندڙ سال مجموعي طور تي ڪيترن ئي اهم م??ڪن جا دورا ڪيا، موسمياتي تبديلين کي منهن ڏيڻ، اسلامو فوبيا جي وڌندڙ رجحان جي ازالي، ڪشمير مسئلي ۽ افغانستان جي اڀرندڙ صورتحال تي موثر آواز اٿاريو، پاڪستان والاريل ڄمون ۽ ڪشمير ۾ جاري انساني حقن جي سنگين خلاف ورزين جي ٺوس ثبوتن تي ٻڌل ”ڊ??زي??ر“ دنيا جي سامهون رکيو ۽ هندستان سرڪار جي هندوتوا پاليسين تان پردو کنيو، سڄي دنيا جي اهم م??ڪن سان واپاري ۽ اقتصادي اسٽريٽجڪ حصيداري لاءِ موثر رابطا ڪيا ويا ۽ افغانستان جي ڏس ۾ سعودي عرب جي تجويز تي پاڪستان جي ميزباني ۾ او آءِ سي پرڏيهي ??زي??ن جي ڪائونسل جو غير معمولي اجلاس اسلام آباد ۾ منعقد ٿيو جيڪو پاڪستان جي تمام وڏي سفارتي ڪاميابي آهي. جمعي تي سال جي پڄاڻي تي پاڪستان جي پرڏيهي پاليسي جي نمايان ڪاميابين جي حوالي سان جاري رپورٽ موجب ??زي??اعظم ??مر??ن خان جي ويزن تحت ۽ پرڏيهي ??زي?? مخدوم شاهه محمود قريشي جي قيادت ۾ پرڏيهي وزارت 2021ع ۾ انتهائي متحرڪ ۽ فعال پرڏيهي پاليسي جي ڪري ڪيتريون ئي نمايان ڪاميابيون حاصل ڪيون. ڪورونا وبا جي باوجود ، صدر ڊاڪٽر عارف علوي، ??زي??اعظم ??مر??ن خان ۽ پرڏيهي ??زي?? مخدوم شاهه محمود قريشي ٻطرفي رابطن جي فروغ لاءِ هلندڙ سال ڪيترن ئي اهم م??ڪن جا دورا ڪيا جڏهن ته سال 2021ع دوران 35 م??ڪن جي قيادت پاڪستان جو دورو ڪيو جيڪو ان ڳالهه جو اظهار آهي ته سفارتي حوالي سان 2021ع پاڪستان لاءِ علائقائي ۽ عالمي وابستگي جو سال رهيو، پرڏيهي ??زي?? جي 50 کان وڌيڪ م??ڪن جي پرڏيهي ??زي??ن سان 85 ٻطرفيون ملاقاتون ٿيون. ??زي??اعظم ??مر??ن خان گڏيل قومن جي جنرل اسيمبلي جي 76 هين اجلاس جي موقعي تي پنهنجي خطاب ۾ ڪورونا وبا ۽ موسمياتي تبديلين کي منهن ڏيڻ، اسلامو فوبيا جي وڌندڙ رجحان جي ازالي، ڪشمير مسئلي ۽ افغانستان جي اڀرندڙ صورتحال تي موثر اواز اٿاريو. ان کانسواءِ ??زي??اعظم ??مر??ن خان اسرندڙ م??ڪن جي معيشتن کي ڪورونا وبا جي معاشي بحران کان بچائڻ لاءِ ”قرضن جي ادائيگي ۾ سهولت جي فراهمي جي تجويز ڏني جنهن کي عالمي سطح تي پذيرائي ملي“. پرڏيهي ??زي?? گذريل سال جي دوران گڏيل قومن سميت عالمي فورمن تي پاڪستان جي نمائندگي ڪندي دنيا جو ڌيان فلسطين، والاريل ڄمون ۽ ڪشمير ۽ افغانستان جي اڀرندڙ صورتحال طرف ڇڪرايو جڏهن ته پاڪستان والاريل ڄمون ۽ ڪشمير ۾ جاري انساني حقن جي سنگين خلاف ورزين جي ٺوس ثبوتن تي ٻڌل ”ڊ??زي??ر“ دنيا جي سامهون رکيو ۽ هندستان جي سرڪار جي هندوتوا پاليسين جو پردو هٽايو. ”2021ع ان فوڪس“ رپورٽ موجب سال 2021ع جي دوران پرڏيهي ??زي?? نائجر ۾ منعقد او آءِ سي پرڏيهي ??زي??ن جي ڪائونسل جي 47 هين اجلاس ۾ پاڪستان جي نمائندگي ڪئي ۽ والاريل ڄمون ۽ ڪشمير ۾ جاري انساني حقن جي سنگين خلاف ورزين ۽ وڌندڙ اسلامو فوبيا جي خلاف تاريخي قراردادون منظور ڪرايون ۽ ??زي??اعظم ??مر??ن خان جي ويزن جي روشني ۾ پاڪستان جي اقتصادي ترجيحاتي ايجنڊا کي اڳتي وڌائيندي سڄي دنيا جي اهم م??ڪن سان واپاري ۽ اقتصادي اسٽريٽجڪ حصيداري لاءِ موثر رابطا ڪيا، ??زي??اعظم ??مر??ن خان ۽ پرڏيهي ??زي?? 15 آگسٽ کانپوءِ ڪيترن ئي هم منصبن سان رابطا ڪيا ۽ افغانستان جي اڀرندڙ صورتحال ۽ وڌندڙ انساني بحران طرف عالمي برادري جو ڌيان ڇڪرايو. پاڪستان 15 آگسٽ کانپوءِ افغانستان جي اڀرندڙ صورتحال تي گڏيل لائحه عمل جوڙڻ لاءِ ”ويجهي پاڙيسري ملڪن“ کي اعتماد ۾ ورتو. پاڪستان جي سفارتي ڪوششن سان افغانستان جي 6 ويجهي پاڙيسري م??ڪن جو پليٽ فارم وجود ۾ اچي چڪو آهي، ان پليٽ فارم جو پهريون اجلاس پاڪستان ۽ ٻيو ايران جي ميزباني ۾ ٿي چڪو آهي، جڏهن ته ٽيون اجلاس جلد ئي چين ۾ متوقع آهي. افغانستان جي خطرناڪ معاشي صورتحال جي ڏس ۾ سعودي عرب جي تجويز تي پاڪستان جي ميزباني ۾ او آءِ سي پرڏيهي ??زي??ن جي ڪائونسل جي غير معمولي اجلاس جو انعقاد پاڪستان جي تمام وڏي سفارتي ڪاميابي آهي. 30 پرڏيهي ??زي??ن ۽ نائب پرڏيهي ??زي??ن سميت 70 وفدن ان تاريخي اجلاس ۾ شرڪت ڪئي. ??زي??اعظم ??مر??ن خان جي خوصي هدايت تي پرڏيهي ??زي?? مخدوم شاهه محمود قريشي جي قيادت ۾ پرڏيهي وزارت ٻاهرين ملڪ رهندڙ پاڪستانين کي قونصلر سميت ٻين سهولتن جي فراهمي لاءِ موثر ۽ ٺوس قدم کنيا، پبلڪ ڊپلوميسي تحت ويزن يف او، ايف ايم ڊائريڪٽ ۽ ايف ايم پورٽل جاري ڪرڻ سال 2021ع جي نمايان سفارتي ڪاميابين ۾ شامل آهن.
